اگه شما تو دانشگاه سراسری روزانه درس خوندین باید به ازای تحصیل رایگانی که داشتین تو ایران خدمت کنین یا اینکه به ازای هر ترم یه مبلغ مشخصی رو بپردازین. هزینه خرید مدرک بستگی داره به اینکه رشته تون تو کدوم گروه تحصیلی بوده، ورودی چه سالی بودین و چند ترم تحصیلتون طول کشیده. ورودی های قبل از سال ۸۹ هزینه خیلی کمتری رو باید بپردازن. از ۸۹ هزینه چند برابر شده.
یه نکته دیگه اینکه سهمیه مناطق کنکور تو میزان تعهد خدمتتون موثره. مثلا اگه سهمیه کنکورتون منطقه یک بوده و ۸ ترم لیسانستون طول کشیده ۴ سال تعهد خدمت دارین. اما اگه سهمیه منطقه ۲ یا ۳ بودین تعهد خدمتتون دو برابر می شه. مثلا خود من که لیسانسمو ۹ ترمه تموم کرده بودم به خاطر اینکه سهمیه منطقه ۳ بودم تو مدرک موقتم ۹ سال تعهد خدمت ذکر شده بود و اگه می خواستم هزینه آزادسازی رو بپردازم باید دو برابر منطقه یک پول می دادم.


این تعهد خدمت رو هم می شه با گواهی سابقه کار پر کرد هم می شه اگه فرصت دارین و بعد از تحصیلتون بلافاصله نمی خواین برین از قانون عدم کاریابی استفاده کنین و رایگان آزادش کنین. به این صورت که ۶ ماه بعد از زمان فارغ التحصیلیتون با کپی کارت ملی، شناسنامه، مدرک موقت و یه قطعه عکس به یه کاریابی مراجعه می کنین و می گین برای آزادسازی مدرکتون می خواین درخواست کار بدین و یک فرم درخواست پر می کنین (اصل مدارک رو هم احتیاطی ببرین، ولی کاریابیا کپی رو می گیرن و اصل مدارک رو چک نمیکنن). بعد از ۶ ماه که از مراجعه تون گذشت کاریابی بهتون یه نامه می ده که با اصل و کپی مدارک (شناسنامه، کارت ملی، ‌مدرک موقت) می برین اداره کار شهرستان و استان بهتون یه نامه خطاب به دانشگاه می ده که مدرکتون رو رایگان آزاد کنن. قبلا تو تهران می شد از خود اداره کار مستقیم اقدام کرد و پرونده رو به صورت رایگان همونجا تشکیل داد ولی ظاهرا قانون عوض شده و دیگه اداره کار دخالتی نداره. کاریابی برای اینکار ۱۳ هزار تومن دریافت می کنه. تو اون مدت ۶ ماهه که پرونده تون تو کاریابیه به هیچ وجه نباید براتون بیمه رد بشه.



طبق بخشنامه وزارت علوم کسایی که تو مقطع بالاتر مشغول به تحصیلن اگه روزانه باشن همزمان با تحصیل نمی تونن از این قانون استفاده کنن. اما غیر از روزانه همه می تونن همزمان با تحصیل هم برای فک تعهد از طریق عدم کاریابی اقدام کنن، هم اگه می خوان با گواهی کار تعهد رو کم کنن، گواهی کار همزمان با تحصیل تو مقطع بالاتر ارائه بدن. پس گواهی کار همزمان با تحصیل تو مقطعی که قصد آزادسازی مدرکش رو دارین و گواهی کار همزمان با تحصیل تو مقطع بالاتر روزانه قابل قبول نیست.


تو زمان بندیتون اینم در نظر بگیرین که وقتی این نامه رو می گیرین تازه باید برین دانشگاه درخواست صدور دانشنامه بدین. مدت زمان صدور دانشنامه تو دانشگاهای مختلف متفاوته و ممکنه از ۴۰ روز تا ۲ ماه طول بکشه. اگه آموزش دانشگاهتون خیلی سیستم پیچیده ای نداشته باشه با پیگیری می تونین کارو یه مقدار جلو بندازین تا دانشنامه زودتر به دستتون برسه.




برای مشکل سهمیه منطقه هم می تونین به روابط عمومی سازمان سنجش تو کریم خان، ویلا، کوچه امانی مراجعه کنین و درخواست بدین بررسی کنن با همین درصداتون تو کنکور اون سال اگه سهمیه منطقه یک بودین می تونستین همین رشته ای که توش تحصیل کردین رو قبول شین یا نه. اگه جواب مثبت باشه نیازی نیست دو برابر هزینه رو بپردازین و مثل منطقه یک براتون محاسبه می کنن.
برای استفاده از قانون عدم کاریابی برای آقایون، وقتی به کاریابی یا اداره کار مراجعه می کنین باید ۶ ماه از زمان پایان خدمتتون و زمانی که به دانشگاه برای آزادسازی مدرکتون مراجعه می کنین یک سال گذشته باشه.




قانون عدم کاریابی برای رشته های پزشکی و پیراپزشکی صدق نمی کنه. اما فارغ التحصیلای دامپزشکی می تونن از این امکان استفاده کنن.


بخشنامه های وزارت علوم از لینک زیر قابل دسترسیه که جدول هزینه آزادسازی مدرک هر ورودی رو می تونین توش پیدا کنین.
http://portal.saorg.ir/Regulations

منبع: سایت helfen.ir به قلم زهرا